به هنگام تلاوت آيه شريفه «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ» فرمود: اين انسان محكوم‏ترين پرسش شونده از نظر دليل، و ناپذيرفته‏ترين فريب خورده از نظر پوزش‏خواهي است. براستي كه او از جهالتش به تنگ آمده است. اي انسان، چه چيز تو را بر گناهت گستاخ كرد و به پروردگارت مغرور ساخت و هلاكت نفست را اين گونه راحت و عادي جلوه داد آيا بيماريت شفا نمي‏يابد و خوابت بيداري ندارد چرا همان گونه كه نسبت به ديگران ترحّم كني به خود رحم نمي‏كني چه بسا گرما زده‏اي را در سايه‏سارت از تابش سوزنده خورشيد پناه دهي و براي بيماري كه درد، بدن او را مورد تاخت و تاز قرار داده از روي مهرباني گريه كني، پس چرا بر درد خود اين گونه شكيبايي، و مصيبتهايت اين گونه صبورت كرده است، و بر خود كه از همه عزيزتري اشك ترحّم نريزي و چگونه ترس زوال نعمت شبانگاهي، بيدارت نكند و تو همچنان در گرداب گناه به پيش روي و با خدا ياغيگري كني.

پس اينك بپا خيز و با اراده‏اي آهنين اين بيماري سستي و خودفراموشي را كه بر دلت پنجه افكنده مداوا كن و با بيداري و هشياري، خواب غفلت را از ديدگانت بشوي و تنها فرمانبردار خدا باش و با ياد او انس و الفت گير، و در نظرت مجسّم كن حالتي را كه تو از خدا رويگرداني و او به تو رو كند، و او تو را به درياي عفوش خوانَد و در امواج بخشش و بزرگواري فرو برَد ولي تو باز روي بر تابي و به خانه ديگري روي كني. پس چه بلند مرتبه و بزرگوار است آن قدرتمند والا كه در برابر ناتواني فروتني كند چقدر بر نافرماني او گستاخي در حالي كه زير چتر امنيّت و حفاظت او آرميده‏اي و در گستره بخشندگي و كرامت او متنعّمي، پس بزرگواري او نعمت‏هايش را از تو نگيرد و پوشش حفاظتي خود را از تو برندارد بلكه سايه لطفش را يك چشم بر هم زدن هم از تو نگيرد و از نعمتهاي جديدش بر تو فرود آرد، و همواره گناهت را پوشانَد و بلاها را از تو بگرداند. پس گمانت چيست به او اگر فرمانبرداريش كني به خدا سوگند، اگر اين صفت در دو كس همسان در توان و برابر در نيرو باشد و تو يكي از آنان باشي، قطعاً اوّلين حكم كننده بر ضدّ خويش خواهي بود كه خود را بر اخلاق زشت و كردار ناپسندت محكوم كني. براستي گويم دنيا تو را نفريفته است بلكه اين تو هستي كه فريب دنيا را خورده‏اي. آري، دنيا پندها را برايت آشكار ساخته و راه درست را نشانت داده و هيچ عذري برايت نگذاشته است، و آن وعده‏هاي الهي بر نزول بلا كه بر بدن تو آيد و كاهش در نيرو كه تو را رسد، راست‏تر و درست‏تر از آن است كه به تو دروغ گويد و يا تو را بفريبد، و چه بسا نصيحت‏گري از سوي اين دنيا كه از آن روي گرداني، و راستگويي كه گزارش او را تكذيب كني. و اگر در ويرانه شهرها و خالي خانه‏ها در جستجوي حال دنيا و نصيحت‏پذيري از آن باشي، بهترين موعظه را از ياد آوريت يافته‏اي و به عالي‏ترين پندي كه بي‏نيازت از هر پندي مي‏كند، رسيده‏اي تو گويي مهربان دوستي را كه به تو مهر ورزد و از تباهيت جلوگيري كند، يافته‏اي.

آري، دنيا چه خانه خوبي است براي كسي كه دل بدان خوش نكند و آنجا را